Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB),Martta Türk Lirasıİç pazardaki istikrarlı seyir ve ithalat fiyatlarındaki olumlu görünümün yanı sıra giyim ve ayakkabı grubunda dönem indirimlerinin devam etmesi nedeniyle temel mal grubundaki aylık fiyat artışı yavaşlamıştır.
Merkez Bankası tarafından yayınlanan raporda, “Bu dönemde yıllık enflasyon tüm ana gruplarda gerilemiş, enerji grubu fiyatları döviz kurları ve emtia fiyatlarındaki görünüme paralel olarak ılımlı seyrini sürdürmüştür” belirtilirken; “Gıda fiyatları bu dönemde, başta kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri olmak üzere, tarihselden daha fazla arttı.”söylendi.
TCMB Mart ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu yayınlandı. Rapordaki detaylar şöyle:
“Mart ayında tüketici fiyatları yüzde 2,29 arttı, yıllık enflasyon 4,67 puan azalarak yüzde 50,51 oldu. Yıllık enflasyon bu dönemde tüm ana kümelerde geriledi. Güç küme fiyatları döviz kuru ve emtiadaki görünüme paralel ölçülü bir seyir izlemeye devam ediyor.” Türk lirasındaki istikrarlı seyir ve ithalat fiyatlarındaki olumlu görünümün yanı sıra Mart ayında giyim ve ayakkabı faslındaki dönem indiriminin etkisiyle temel mal grubundaki aylık fiyat artışı yavaşladı. Başta kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri olmak üzere tarihsel eğilimin üzerinde gerçekleşen bu dönemde aylık tüketici fiyatlarının seyrinde kira, yemek hizmetleri, eğitim ve paket türleri ağırlıklı olarak hizmet kalemlerinden etkilenirken, aylık tüketicinin seyrinde öne çıkan diğer bir kalem oldu. Üretici fiyatlarındaki aylık artış, elektrik fiyatlarındaki belirgin düşüşün de desteğiyle Mart ayında önemli ölçüde zayıflamış, , B ve C endekslerinde yıllık enflasyon yavaşlamaya devam etmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış temel göstergeler, Ekim 2021’den bu yana en düşük aylık artış oranını kaydetti.
Mart ayında tüketici fiyatları yüzde 2,29 artmış, yıllık enflasyon 4,67 puan gerileyerek yüzde 50,51 olmuştur. Yıllık değişim oranı B endeksinde 3,05 puan azalışla yüzde 52,11, C endeksinde 3,22 puan azalışla yüzde 47,36 oldu.
Ana kümelerin yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bu dönemde tüm ana kümelerde düşüş yaşandı. Bir önceki aya göre elektrik, temel mallar, gıda ve alkolsüz içecekler, hizmetler ve alkol-tütün kümelerinin katkıları sırasıyla 1,80; 1.37; 0,60; 0,53 ve 0,37 puan azaldı. Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle incelendiğinde, B ve C endekslerindeki aylık artışlar bir önceki aya göre bir miktar yavaşlamıştır. Hizmet ve temel mallarda, daha belirgin olarak B endeksini oluşturan kümelerden işlenmiş gıdada fiyat artışları zayıfladı.
Mart ayında hizmet fiyatları yüzde 3,08 artmış, yıllık küme enflasyonu 1,71 puan azalarak yüzde 59,93 olmuştur. Bu dönemde, başta ulaşım olmak üzere, lokanta-otel, haberleşme ve diğer hizmetler alt kümelerinde yıllık enflasyon gerilerken, kiralar yükseldi. Karayoluyla şehirlerarası yolcu taşımacılığındaki düşüşün etkisiyle ulaştırma hizmetlerinde aylık artış yüzde 1,01 olarak gerçekleşmiş, alt kümede yıllık enflasyon 13,15 puan azalarak yüzde 57,12 olmuştur. Lokanta-otel fiyatları aylık artış oranı kırmızı et fiyatları kaynaklı gıda fiyatlarının etkisiyle yüksek seyrini korurken, diğer hizmetler alt grubundaki artışta paket ilaç ve eğitim hizmetleri kalemleri öne çıktı. Kira alt grubundaki aylık artış bir önceki aya göre yüzde 4,89 güçlenirken, iletişim fiyatları görünümünde internet fiyatlarındaki artış belirleyici oldu.
Temel mal grubundaki aylık fiyat artışı emtia fiyatları ve Türk lirasındaki görünüm paralelinde yavaşlamış ve bu kümede yıllık enflasyon 4,48 puan gerileyerek yüzde 36,58 olmuştur. Mart ayında tüm alt kümelerde yıllık enflasyon gerilemiştir. Dayanıklı tüketim malları (altın hariç) fiyatları aylık bazda yüzde 1,67 artarken, bu gelişmede yüzde 5,22’lik fiyat artışıyla mobilya kalemi öne çıkarken, otomobil ve beyaz eşya kalemlerinde daha sınırlı fiyat hareketleri gözlendi. . Bu gelişmeler sonucunda güçlü mal grubunda yıllık enflasyon 4,72 puan azalarak yüzde 40,21 olmuştur. Bu dönemde diğer temel mal fiyatları yüzde 2,52 oranında artmıştır. Ay ortasında yasal kârlılık ölçeklerinde yapılan düzenlemenin ardından ilaç fiyatları yüzde 5,38, konutla ilgili temizlik malzemeleri yüzde 4,47 arttı. Giyim ve ayakkabı grubunda Mart ayında dönem indirimlerinin devam etmesiyle fiyatlar yüzde 2,02 gerilemiş ve yıllık enflasyon 4,45 puan azalarak yüzde 16,26 olmuştur.
Enerji fiyatları Mart ayında yüzde 0,38’lik artışla ölçülü seyrini sürdürdü. Böylece, bu kümede yıllık enflasyon 14,35 puan azalarak yüzde 35,66 olmuştur. Bu gelişmede, şebeke suyu fiyatlarındaki artışa (yüzde 1,97) rağmen, uluslararası ham petrol fiyatlarındaki gerilemenin ardından akaryakıt fiyatlarında gözlenen düşüşün (yüzde -0,33) etkisi hissedildi.
Mart ayında gıda ve alkolsüz içecekler fiyatları yüzde 3,84 artmış, yıllık enflasyon 1,44 puan azalarak yüzde 67,89 olmuştur. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 0,19 puan azalarak yüzde 65,94’e, işlenmiş gıdada 2,19 puan azalarak yüzde 71,68’e geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış veriler bu dönemde sebze kümelenmesinde daha belirgin olmak üzere yaş meyve sebze fiyatlarında düşüşe işaret etmektedir. Mart ayında gıda fiyatlarındaki artışta kırmızı et (yüzde 18,47), beyaz et (yüzde 5,70) ve buna bağlı işlenmiş et ürünleri (yüzde 14,35) etkili olurken, yumurta fiyatlarındaki artış da (yüzde 11,16) dikkat çekti. çizmiştir. Ekmek-tahıl ürünleri fiyatlarındaki artışlar bu dönemde de devam etmiştir.
Yurt içi üretici fiyatları Mart ayında yüzde 0,44 ile sınırlı bir artış kaydetmiş ve yıllık enflasyon 14,16 puan gerileyerek yüzde 62,45 olmuştur. Ana sanayi kümelerine göre yıllık enflasyon tüm alt kümelerde gerilerken, sanayi doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak aylık bazda elektrik fiyatları belirgin bir şekilde (yüzde -9,32) gerilemiştir. Aylık fiyat gelişmeleri branşlar bazında incelendiğinde, elektrik-gaz imalatı ve rafine edilmiş petrol ürünleri fiyatları gerilerken, fiyat artışlarında gıda, fabrikasyon metal, ağaç-mantar eserler, matbaa-tescil hizmetleri ve mobilya imalatı branşları öne çıktı.
